Hoe help je iemand écht?


Mijn hele leven staat in het teken van helpen. Ik ben ruim 20 jaar wiskundedocent geweest en inmiddels heb ik een HNLP-instituut waarmee ik mensen wil helpen om hun natuurlijke flow van het leren en leven te ontdekken. Maar hoe help je nu iemand? En wanneer help je mensen nu eigenlijk echt? 

Deze blog (en video) gaat over de kunst van het helpen. Het is geïnspireerd door het gelijknamige boek van Bert Hellinger 'De kunst van het helpen'. In dit boek beschrijft hij de 5 principes van helpen, welke ik met je wil bespreken. 

De vijf principes van helpen: 

  1.  Geef alleen wat je hebt en neem alleen wat de ander missen kan. 
  2. Respecteer het lot van de ander 
  3. Volwassen-Volwassen helpen 
  4. Focus op 'het systeem' 
  5. Help in dienst van verzoening 

Het eerste principe van helpen

Het eerste principe van helpen, is dat je slechts dat geeft, wat je hebt en ook slechts verwacht en neemt wat je nodig hebt.

Wanneer je deze grenzen respecteert ben je er alert op:

  • Dat je niet iets wilt geven wat je zelf niet hebt 
  • Dat je niet iets wilt geven waarmee je de ander iets zou afnemen wat hijzelf kan of moet dragen of doen.
  • Dat je niet iets wilt nemen wat je niet nodig hebt
  • Dat je niet ets van een ander verwacht of verlangt, wat hij niet kan geven omdat hij het zelf niet heeft.

Het tweede principe van helpen

Veel helpers vinden het lot van de ander te zwaar en willen dit veranderen. Meestal niet omdat de ander dat wil of nodig heeft, maar omdat ze zelf dit lot niet kunnen verdragen. Als de ander zich dan ondanks dat toch door de helper laat helpen, dan doet hij dat niet zozeer omdat hij het nodig heeft, maar omdat hij de helper wilt helpen. Dan wordt zulk helpen een nemen en het hulp aannemen een geven.

Wanneer je dit principe respecteert ben je er alert op:

  • Dat bij helpen omstandigheden onder ogen worden gezien en de helper zich daarna voegt 
  • Dat 'ingehouden' helpen kracht heeft, dus wanneer de helper slechts in zoverre ingrijpt als en zover de omstandigheden dit toelaten.
  • Dat opgedrongen helpen zowel de helper als de helpende verzwakt.

Het derde principe van helpen

Een helper dient een volwassene die hulp zoekt ook als volwassene te bejegenen. Veel mensen, die hulp zoeken, verwachten dat helpers zich ten opzichte van hen opstellen, als ouders naar hun kinderen om zo van de helper iets te kunnen krijgen wat ze nog eisen of verwachten van hun ouders. Door deze manier van helpen, komt de helper op hetzelfde niveau als de ouders, op wiens positie hij is gaan staan. Dit bemoeilijkt een overdracht tegenoverdracht relatie en daarmee ook de persoonlijke ontwikkeling van de helper.

Wanneer je dit principe respecteert ben je er alert op:

  • Dat je elke poging om de rol van ouder opgedrongen te krijgen afwijst.
  • Niet toe te laten staan dat er eisen gesteld worden, zoals een kind die aan zijn ouders stelt.
  • Een client niet iets afneemt waarvoor hij de verantwoordelijkheid heeft en de gevolgen zelf moet én kan dragen.

Het vierde principe van helpen

Door de invloed van de klassieke psychotherapie zien veel helpers hun cliënten als geïsoleerde eenlingen. Dar is een van de redenen waardoor er sneller een ouder-kind overdracht optreedt. Door als helper minder op de persoon, maar meer op het systeem gericht te zijn, kan hij waarnemen wat de client nodig heeft en aan wie hij misschien nog wat verschuldigd is.

Wanneer je dit principe in ogenschouw neemt ben je er alert op:

  • Dat de helper met de client geen persoonlijke binding aangaat, maar zich inleeft in het systeem van de client.
  • Dat diegenen die kinderlijke eisen aan de helper stellen, een helper vaak (onterecht) als hard omschrijven.
  • Wanneer men op een volwassen manier naar een oplossing zoekt, wordt de systemische aanpak als bevrijdend en als een bron van kracht ervaren.

Het vijfde principe van helpen

Door familieopstellingen kan bijeengebracht worden wat voorheen gescheiden was. In die zin staat het in dienst van de verzoening, vooral met de ouders. Het onderscheid maken tussen goede en slechte familieleden staat de verzoening in de weg.

Veel helpers hebben door invloed van hun geweten - en gevangen binnen de grenzen van dat geweten - een vooroordeel of mening. Wanneer een client zich beklaagd over zijn ouders of over omstandigheden in zijn leven of zijn lot, en de helper dat standpunt deelt, dan staat de helper meer in dienst van het conflict en de scheiding dan van de verzoening. Helpen in dienst van de verzoening kan alleen wanneer de helper in dienst staat van deze verzoening. 

Dit vijfde principe van helpen is dus de liefde voor ieder mens - precies zoals die is, hoezeer die ook van onszelf kan verschillen.

Wanneer je dit vijfde principe in ogenschouw neemt ben je er alert op:

  • Wanneer een client zich over iemand beklaagd, de helper diegene direct een plaats in zijn ziel geeft in dienst van de verzoening.
  • Dat de helper zijn hart opent voor iedereen in het systeem en geen oordeel heeft over een ander.

(bron: "De kunst van helpen" Bert Hellinger)

Hopelijk helpt de inhoud van deze video jou meer begrip te krijgen over effectief helpen. Wil je je verdiepen in de kunst van het helpen? 
Kijk dan op www.kerngroei.eu/opleidingen voor ons aanbod aan opleidingen.