In het leven én leren komen we vaak voor uitdagingen te staan. Of het nu gaat om een complex werkproject, het leren van een nieuwe vaardigheid of gewoon het oplossen van een puzzel, de balans tussen te makkelijk en te moeilijk is cruciaal voor ons succes en ons plezier. Vanuit mijn ervaring als HNLP-trainer heb ik gezien hoe belangrijk het is om die juiste uitdaging te vinden, waarbij je net buiten je comfortzone opereert, maar niet zo ver dat het ontmoedigend wordt.
Wetenschappelijk onderzoek ondersteunt deze observatie. Een fascinerende bevinding uit recent onderzoek is de zogenaamde 85% regel. Uit studies blijkt dat we optimaal leren wanneer we ongeveer 85% van de tijd succes ervaren, en dus zo’n 15% van de tijd fouten maken. Dit betekent dat de beste leersituaties ons regelmatig uitdagen, zonder ons te overweldigen (Wilson et al., 2019).
Het vinden van die balans kan soms lastig zijn. We zijn geneigd om te kiezen voor situaties die óf te makkelijk zijn – omdat succes prettig voelt – óf te moeilijk, omdat we het gevoel hebben dat we ons dan sneller ontwikkelen. Maar het onderzoek toont aan dat de grootste groei juist plaatsvindt in die 'sweet spot' van 85% succes. Dit is waar leren moeiteloos aanvoelt en waar we in een staat van 'flow' terechtkomen: de ideale staat waarin uitdaging en vaardigheden perfect op elkaar zijn afgestemd.
Een praktisch voorbeeld hiervan vind je in het spel FoldFun van Mathplay, een puzzelspel dat draait om het vouwen van papier. Het spel begint eenvoudig, maar naarmate je verder komt, worden de opdrachten steeds uitdagender. De doelstelling is om aan de ene kant vier groene vlakjes en aan de andere kant vier blauwe vlakjes een vierkant te laten vormen. Met 50 verschillende puzzels, geschikt voor jong en oud, biedt FoldFun een perfecte mix van uitdaging en succeservaring. Door de fysieke component en de autonomie die je hebt tijdens het spelen, leer je spelenderwijs. Elke succesvolle stap motiveert om door te gaan naar een moeilijker niveau, wat precies de kern is van hoe natuurlijk leren hoort te zijn: vanuit flow.
Een geweldig voorbeeld van hoe je stap voor stap kunt groeien vanuit eenvoud naar complexiteit, zie je in de video's van een jonge puzzeloplosser uit Turkije. Deze puzzeloplosser heeft zonder enige uitleg of begeleiding alle 50 FoldFun-puzzels opgelost. In de video van puzzel 3 zie je hoe eenvoudig de start is, terwijl puzzel 50 aanzienlijk ingewikkelder is. Dit laat prachtig zien hoe je vanuit flow van een simpele start naar een veel moeilijker niveau kunt groeien, terwijl je onderweg continu succeservaringen opdoet.
Wanneer ik dit vertaal naar de principes van HNLP, zie ik hoe belangrijk het is om mensen uit te dagen net buiten hun comfortzone. Dit kan betekenen dat je een stap zet richting een nieuwe vaardigheid, een moeilijke beslissing neemt, of simpelweg een nieuw perspectief durft te omarmen. Door de uitdaging op het juiste niveau te houden, zorgen we ervoor dat persoonlijke groei niet alleen haalbaar, maar ook leuk wordt. Dit is hoe we leren en ontwikkelen, niet door altijd succesvol te zijn, maar door een balans te vinden waarin we onszelf blijven uitdagen en verbeteren.
Dus de volgende keer dat je voor een uitdaging staat, vraag jezelf af: is dit de juiste hoeveelheid uitdaging voor mij? En, nog belangrijker, haal ik hier voldoening uit?
Referentie:
Wilson, R. C., Shenhav, A., Straccia, M., & Cohen, J. D. (2019). The eighty-five percent rule for optimal learning. Nature Communications, 10(1), 4646. https://doi.org/10.1038/s41467-019-12552-4
