De kracht van lichaamsbewustzijn in leren en groeien

In mijn werk richt ik me op groei vanuit de kern. Dat betekent dat ik mensen wil inspireren om durven, doen en begrijpen te zien als een natuurlijke cyclus van leren en leven. We leren door onzekerheden aan te kijken, ervaringen op te doen en daar bewust van te worden. Vanuit die open houding groeien we als mens, maar soms lijkt die groei vast te lopen. Recent las ik De tijger ontwaakt van Peter A. Levine, een boek over trauma en lichaamsgerichte therapie. Het raakte me diep, omdat het aansluit bij mijn filosofie, maar ook nieuwe inzichten biedt.

Wat ik leerde van De tijger ontwaakt

Levine schrijft dat trauma niet is wat je overkomt, maar hoe je lichaam daarop reageert. Trauma slaat zich op in het zenuwstelsel, waardoor je als het ware blijft hangen in een overlevingsmodus: vechten, vluchten of bevriezen. Zijn methode, somatische ervaring (SE), helpt mensen om vastzittende energie los te laten door lichaamsbewustzijn en veilige, kleine stappen. De sleutel ligt in het herkennen van je fysieke sensaties, deze toe te laten zonder oordeel en te werken aan ontlading.

Ik moest denken aan een tijger in een kooi. Wanneer de kooi open gaat, rent de tijger niet meteen weg. Hij is nog niet vrij, omdat de energie van zijn opsluiting nog vastzit. Pas als die energie ontladen wordt, kan hij zich écht bevrijden. Dat geldt ook voor ons. Of het nu trauma is of een alledaagse onzekerheid, onze groei stokt als we die energie niet durven voelen en loslaten.

De verbinding met mijn filosofie

Wat me trof, is hoe Levine’s ideeën aansluiten bij mijn focus op faalveiligheid en persoonlijke groei. Leren en genezen volgen allebei een natuurlijke cyclus. Waar Levine spreekt over mobilisatie en ontlading, zie ik durven en doen. Beide processen beginnen met het aangaan van spanning en eindigen in een dieper begrijpen en integreren. We hebben de ruimte nodig om fouten te maken, onzekerheden te voelen en stap voor stap nieuwe wegen te bewandelen.

Toch verschilt onze focus. Levine werkt vanuit het lichaam, terwijl ik me vaak richt op de mentale en emotionele kant van groei. Zijn boek inspireerde me om dieper naar het lichaam te kijken. Want hoe vaak gaan we niet voorbij aan wat ons lichaam ons wil vertellen? Groei begint niet alleen in je hoofd, maar ook in je buik, je borst, je ademhaling.

Hoe ik dit toepas in mijn werk

Deze inzichten wil ik in mijn werk integreren. In mijn lezingen over faalveiligheid ga ik al vaak in op de kracht van een veilige leeromgeving. Wat als ik hieraan oefeningen toevoeg waarin deelnemers bewust hun lichaam verkennen? Bijvoorbeeld door te voelen wat spanning in een onzekere situatie met hen doet, en hoe ze die spanning kunnen omzetten in kracht.

Tijdens trainingen kan ik deelnemers laten experimenteren met kleine stappen buiten hun comfortzone. Dit lijkt op Levine’s titratieprincipe: groei in kleine, veilige stappen. Stel je voor dat je een ongemakkelijke situatie visualiseert, je fysieke reacties opmerkt en daarna een actie onderneemt die past bij jouw waarden. Dat is durven-doen-begrijpen in actie.

Ook in het schrijven van blogs en artikelen zie ik mogelijkheden. Ik wil verhalen vertellen over mensen die hun onzekerheden aankeken, net als de tijger die zijn kooi verlaat. Hoe ze hun eigen natuurlijke leerproces hebben herontdekt, door niet alleen te vertrouwen op hun denken, maar ook op wat hun lichaam hen vertelt.

Groei begint bij luisteren

Een van Levine’s belangrijkste lessen is deze: veiligheid is de basis van alle groei. Dat geldt niet alleen voor trauma, maar ook voor leren. Durf jij te voelen wat je lichaam je vertelt? Durf jij stil te staan bij die spanning in je buik of die druk op je borst, zonder meteen te willen oplossen of wegduwen?

Als je dat doet, ontdek je een kracht in jezelf die veel verder reikt dan je had gedacht. Dat is waar leren en leven elkaar ontmoeten: in het lef om je eigen proces te omarmen, met een open en nieuwsgierige houding. Groei begint niet bij weten, maar bij luisteren. En misschien, als we goed luisteren, ontdekken we dat we net als de tijger al vrij zijn.